آموزش پیدا کردن و رفع مشکلات مربوط به کنیبالیزیشن در سئو
بسیاری از مدیران سایت ها بر این باورند که داشتن صفحات متعدد در مورد یک موضوع، برای اقدامات سئو سایت مفید است و آنها را به رتبه بندی بهتر صفحات سوق می دهد. اما باید اشاره کنیم که این موضوع نه تنها اشتباه است بلکه رتبه صفحات شما بدلیل کنیبالیزیشن یا همخواری دچار افت می شود.
همخواری یکی از مشکلات رایج در سئو سایت است که باعث افت رتبه های سایت ها می شود. در صورتی که محتواهای سایت شما دچار این پدیده شوند، به جای رقابت با سایت های دیگر با محتواهای خود شما رقابت می کنند و این موضوع افت رتبه های شما را در نهایت در پی دارد.
همخواری برای الگوریتم های گوگل هم خوشایند نیست و نتایج بدی را برای اقدامات سئو سایت به همراه خواهد داشت. این قضیه در سایت های فروشگاهی اهمیت بیشتری پیدا می کند و باعث حذف محصولات از نتایج برتر و کاهش فروش سایت می شود.
با توجه به توضیحاتی که در این قسمت ارائه دادیم شاید برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که آیا صفحات سایت من هم با چنین مشکلی روبرو هستند؟ راه های تشخیص صفحاتی که درگیر کنیبالیزیشن یا همخوارگی هستند چیست؟ و در نهایت چطور می توانم از دست این خطا راحت شوم؟
اگر به دنبال جواب این سؤالات هستید تا انتهای این آموزش مفید همراه ما باشید.
کنیبالیزیشن (cannibalization)یا کنیبالایز چیست؟
مفهوم کنیبالیزیشن یا همخوارگی در سئو، اشاره به وضعیتی دارد که دو صفحه از سایت شما برای یک کلمه کلیدی یکسان بهینه سازی شده باشند. همانطور که می دانید در فرایندهای سئو سایت، برای هر محتوایی از سایت یک کلمه یا عبارت کلیدی منحصر به فرد نیاز است.
برای مثال، تصور کنید که ما یکی از صفحات سایت خود را با کلمه کلیدی «طراحی سایت با وردپرس» سئو کرده‌ایم و این صفحه رتبه بالایی در نتایج گوگل کسب کرده است. سپس محتوای دیگری را بر اساس همین عبارت کلیدی تولید می کنیم. به نظر شما گوگل چه رتبه‌ای به این صفحه خواهد داد؟ آیا هر دو را در لیست نتایج جستجوی کاربر قرار می‌دهد؟ از نظر گوگل کدام محتوا با ارزش تر است؟
پاسخ به این سؤالات نشان می دهد که الگوریتم های گوگل هم مثل ما گیج می شوند. به همین دلیل در اغلب اوقات ترجیح می دهند که هر دو صفحه را از نتایج برتر حذف کنند.
نکته: برخی، محتوای تکراری را با محتوای کنیبالایز شده یکی می دانند. در صورتی که باید اشاره کنیم که این دو مفهوم متفاوت هستند. محتوای تکراری یا Duplicate Content دو صفحه با محتوای کاملا یکسان در سایت هستند ولی کلمات کلیدی مشابهی ندارند. محتواهای کنیبال شده، دو صفحه از سایت هستند که محتواهای کاملا متفاوتی دارند ولی کلمات کلیدی که بر اساس آن سئو شده اند یکسان هستند.
کنیبالیزیشن فقط مربوط به فرایندهای سئو نیست
در تکمیل توضیحات مربوط به تعاریف کنیبالیزیشن باید اشاره کنیم که همخواری فقط در حوزه سئو سایت کاربرد ندارد بلکه در حوزه بازاریابی و فروش نیز به کاربرده می شود.
هر تولید کننده که محصولات جدیدی را روانه بازار هدف می کند اگر در بحث بازاریابی و فروش، بازار محصولات قدیمی خود را از دست بدهد و مشتریان آن محصولات را خریداری نکنند قطعا در بحث فروش خود دچار کنیبالایز می شود. پس منطقی این است که به سهم بازار محصولات قبلی خود نیز توجه داشته باشد و سهمی از بازار را برای محصولات قدیمی تر خود نیز هدف قرار دهد.
مثلا فرض کنید یک شرکت عینک سازی، مدتی است که عینک های لوکس تولید می کند. با این حال، بنا به دلایلی، عینک های موجود دیگر برای مخاطب های این شرکت جذاب نیستند. این شرکت به جای تولید یک محصول جدید، تصمیم می گیرد محصول موجود خود را تغییر دهد. این تغییرات به منظور جذب مصرف کنندگان مشابه در بازار است.
شرکت ذکر شده در این مثال با علم به وضعیت موجود خود، خط جدیدی از عینک ها را راه اندازی می کند زیرا هدف آن حفظ مشتریان فعلی خود و همچنین جذب مشتریان جدید است.
کنیبالیزیشن به نیت کاربران از سرچ کلمات کلیدی ارتباط مستقیم دارد
در این قسمت ذکر یک نکته خالی از لطف نیست. باید دقت کنید که همخواری زمانی اتفاق می افتد که هدف و نیت کاربر از سرچ عبارات کلیدی یکسان باشد. در اینصورت اگر هدف و مفهوم کلمات کلیدی دو محتوا از سایت با هم فرق می کند ولی در نتیجه جستجوی یک عبارت کلیدی خاص توسط کاربران هر دو محتوا جایگاه مناسبی را در نتایج جستجو دارند در این حالت کنیبالایز رخ نداده است.
کنیبالیزیشن چه تأثیرات منفی بر سئو سایت دارد؟
همانطور که اشاره شد کنیبالیزیشن مشکلاتی را برای سئو سایت ایجاد می کند که در این قسمت به بررسی این مشکلات می پردازیم.
۱- نوسان شدید رتبه و جایگاه محتواها در نتایج جستجو
همخواری با ایجاد تغییراتی که در محتوا و صفحه هدف بوجود می آورد باعث می شود جایگاه تمام محتواهایی که با یک کلمه کلیدی سئو شده اند همواره در نوسان شدید باشند. تغییرات ناگهانی در رتبه سایت های بیشتر به علت سردرگمی الگوریتم های گوگل است.
۲- دریافت رتبه توسط یک محتوای اشتباه
یکی دیگر از نتایج کنیبالیزیشن دریافت رتبه برای یک محتوای اشتباه به جای صفحه ای است که ما قصد داشته ایم برای کلمه کلیدی مد نظر خود رتبه دریافت کنیم
برای مثال ما برای کلمه آموزش طراحی سایت اگر ما دو محتوا را ایجاد کنیم گوگل ممکن است یک صفحه دیگر با این کلمه کلیدی ولی با محتوای طراحی سایت کدنویسی شده در مورد را در نتایج نمایش دهد.
باید دقت کنید که این مشکل معمولاً در فرایند بهینه سازی سایت های فروشگاهی و زمانی رخ می دهد که صفحه یک محصول به جای صفحه دسته بندی (یا برعکس) در نتایج جستجو نمایش داده می شود. برای مثال زمانی که کاربران عبارت “لباس نوزاد” را جستجو می کنند انتظار دارند یک صفحه دسته بندی که گزینه‌های متفاوتی در آن نمایش داده شده را ببینند. حال اگر صفحه مربوط به یک محصول (مثلا سرهمی نوزادی) نمایش داده شود، به دلیل محدود بودن انتخاب شانس تبدیل مخاطب به خریدار از دست می رود.
۳- کاهش نرخ تبدیل کاربر
در صورتی که دو نتیجه از محتوای سایت شما در یک کلمه کلیدی نمایش داده شود، در صورتی که کاربر بر روی یکی از نتایج کلیک کند ترافیک دریافتی برای کل محتواها تقسیم بر تعداد نتایج شده و اینگونه نرخ تبدیل کاربران (CTR) افت شدیدی پیدا می کند.
۴- هدف گذاری کسب و کار با مشکل روبرو می شود
همانطور که در قسمت های پیش اشاره شد با وجود پدیده کنیبالیزیشن اعتبار صفحات سایت به جای تمرکز روی یک محتوا بین دو یا چند محتوا پخش می شود و با این پدیده، هم قدرت صفحات کاهش یافته و هم نرخ تبدیل کاربر کاهش می یابد که این امر می تواند در بلند مدت باعث افت رتبه ها و دور شدن کسب و کار از اهداف خود که یکی از آنها کسب درآمد است، شود.
چگونه همخواری یا کنیبالیزیشن را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص پدیده همخواری بهترین ترفند این است که به دنبال صفحاتی بگردید که کلمات کلیدی یکسانی را با نیت یکسان هدف قرار می دهند. معمولا اگر هدف سرچ کاربر یکسان باشد، بعید است که دو محتوا با کلمات متفاوت رتبه بندی شود.
اما پیدا کردن این چنین محتواها خصوصا وقتی تولید محتوای سایت بسیار زیاد است، کار راحتی نیست. در این قسمت به چند روش اثبات شده برای شناسایی این صفحات می پردازیم.
۱- تشخیص کنیبالیزیشن با استفاده از سرچ کنسول
استفاده از ابزار سرچ کنسول یکی از راه های بررسی مشکلات مربوط به سئو سایت است. این ابزار، مشکلات مربوط به همخواری کلمات کلیدی را در اختیار شما قرار می دهد. برای بررسی مشکل کنیبالایز در این ابزار باید به ترتیب زیر عمل کنید.
در ابتدا با انتخاب کشوی PERFORMANCE از منو سمت چپ در سرچ کنسول لیستی از کلمات کلیدی که سایت شما در آن کلمات ایمپرشن و کلیک دریافت می کند را مشاهده می کنید. با انتخاب یکی از این کلمات (QUERIY) و سپس انتخاب کشوی PAGES، لیستی از صفحاتی که برای آن کلمه کلیدی سایت شما رتبه دارد نمایش داده می شود. در این کشو آمار کلیک و ایمپرشن هر صفحه به تفکیک ارائه می شود.
اگر برای یک کلمه کلیدی انتخاب شده، چند صفحه لندینگ مختلف با آمار ایمپرشن نزدیک به هم وجود داشته باشد، باید این صفحات از نظر کنیبالیزیشن بررسی شوند.
۲- تشخیص همخواری کلمات کلیدی با استفاده از نتایج سرچ در گوگل
ابتدا وارد سایت گوگل شده و عبارت “کلمه کلیدی مورد نظر” site:yourwebsite.com را جستجو کنید. بعد از سرچ، تمام صفحات مربوط به آن کلمه کلیدی را در سایت خود خواهید دید. سپس با بررسی صفحاتی که مفهوم و نیت سرچ یکسانی دارند را از اینجا می توانید تشخیص دهید و اینگونه به برطرف کردن مشکل کنیبالایز اقدام کنید.
مشکل اصلی در هر دو روش این است که آنالیز کلمات کلیدی باید به شکل دستی و غیر خودکار انجام شود و تمام کلمات کلیدی را که احتمال می دهید دارای خطای کنیبالیزیشن هستند بررسی گردند. ازاین رو انجام این فرایندها ممکن است زمان و انرژی زیادی از شما صرف کند.
برطرف کردن مشکل همخواری و کنیبالایز
پس از کشف صفحاتی که دارای خطای همخواری هستند وقت آن است که این خطا را برطرف کنیم. اگر چه لازم به توضیح است که هیچ نسخه واحد و منحصر به فردی برای برطرف کردن مشکل کنیبالیزیشن وجود ندارد ولی در ادامه به بررسی راه حل های مرسومی می پردازیم که می توانند این مشکل را حل کنند.
روش اول: حل مشکل کنیبالیزیشن با استفاده از تگ کنونیکال
در برخی از مواقع، سایت دارای صفحاتی است که از نظر استراتژی های سئو اهمیت چندانی ندارند ولی برای کاربران کاربردی و ارزشمند هستند.
بهترین مثال برای درک بهتر این موضوع وجود یک محصول با مثلا پنج رنگ متفاوت در سایت های فروشگاهی است. در صورتی که بخواهیم این پنج محصولات را با محتواهای یکسان و حتی عنوان و تیترهای یکسان در سایت قرار دهیم و فقط آدرس صفحات (URL) تغییر کند دچار کنیبالایز خواهیم شد. از سوی دیگر نمی توانیم این صفحات را حذف کنیم. در این موارد بهترین راهکار استفاده از تگ کنونیکال است.
با استفاده از این تگ، می توانیم بهترین صفحه را به گوگل معرفی کنیم و از گوگل بخواهیم که صفحه مورد نظر ما را ایندکس و رتبه بندی کند و با قرار دادن تگ کنونیکال در صفحات دیگر آنها را به صفحه اصلی منتقل کنیم. به این ترتیب نیازی به حذف صفحات دیگر نیست.
نکته: با استفاده از تکه کد زیر می توانید از این تگ استفاده نمایید.
<link rel=”canonical” href=”A”>
این تکه کد داخل صفحه ای که ارزش کمتری دارد قرار گرفته و به جای کلمه A آدرس صفحه ای قرار داده می شود که گوگل باید آن را در نتایج خود نمایش دهد.
روش دوم: استفاده از تگ No index و مسدود کردن صفحه برای ربات های گوگل
همانند توضیحاتی که در روش قبل داده شد زمانی که امکان حذف و ریدایرکت صفحات دارای مشکل وجود نداشته می توانیم از تگ نو ایندکس (No index) استفاده کنیم. با استفاده از این روش همه صفحاتی که به آنها نیاز است در سایت باقی می مانند. فقط هر صفحه ای که تگ نو ایندکس دارد توسط گوگل ایندکس نشده و در نتایج نمایش داده نمی شود. به این ترتیب خطای نمایش محتوای مشابه در نتایج گوگل حل خواهد شد.
محدود کردن دسترسی گوگل به صفحات سایت از طریق فایل Robots.txt امکان پذیر است. ولی در برخی موارد گوگل دستورات این صفحه را بررسی نمی کند و محتوا را ایندکس می کند. به همین دلیل بهترین راه استفاده از تگ No index در خود صفحه است. همچنین باید دقت کنید در صورت استفاده از این روش آدرس صفحات مورد نظر باید از Sitemap حذف شود.
روش سوم: حذف صفحه یا ریدایرکت کردن صفحه با استفاده از ریدایرکت ۳۰۱
یکی از بهترین راه‌ها برای رها شدن از مشکل همخواری، انتخاب یک صفحه و پاک کردن صفحات اضافی است.
در این روش ابتدا قوی ترین و بهترین محتوای سایت را انتخاب می کنیم. استفاده از سرچ کنسول، بررسی لینک‌های دریافتی و جایگاه صفحه در نتایج SERP به شما کمک می کنند تا بهترین محتوا را برای کلمه کلیدی مورد نظر انتخاب کنید.
سپس سایر صفحات کم اهمیت را پاک کرده و یا با استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ ارزش و اعتبار آنها را به صفحه اصلی منتقل می کنیم. البته همانطور که در روش های قبل اشاره کردیم این روش فقط برای مواقعی است که ما به صفحات کم اهیمت نیاز نداریم.
این روش ساده ترین راه برای حل موضوع همخواری محتواها است.
نکته: بعد از پاک کردن صفحات یا ریدایرکت آنها، لینک‌های ورودی به آن محتواها باید بروز رسانی شده تا سایت با مشکل لینک‌های شکسته یا ارور ۴۰۴ مواجه نشود.
روش چهارم: تقویت صفحات با لینک سازی های داخلی و خارجی
گاهی اوقات در فرایند لینک سازی داخلی از انکر تکست های یکسان برای لینک دهی به صفحات مختلف سایت استفاده می شود که این قضیه ممکن است به الگوریتم های گوگل این سینگال را بدهد که صفحات مربوطه به نوعی دچار کنیبالایز هستند.
بدین جهت، در فرایند لینک سازی داخلی سعی کنید لینک‌ها را به درستی و با انکر تکست های متنوع به صفحات مد نظر خود ارسال کنید.
نکته ای که باید دقت کنید این است که اصلاح لینک های داخلی، به تنهایی کافی نیست و معمولاً از این روش بعد از ریدایرکت صفحات استفاده می شود.
برای نشان دادن صفحه پر اهمیت به گوگل باید در ابتدای محتوا به صفحه اصلی و مورد نظر که می خواهید در کلمه کلیدی رتبه بگیرد لینک داخلی بدهید.
همچنین استفاده از لینک سازی خارجی نیز می تواند در این مورد کمک کند. استفاده از لینک سازی خارجی زیاد و قوی می تواند به گوگل سیگنال دهد که صفحه مورد نظر شما برای یک کلمه کلیدی کدام است.
روش پنجم: آپدیت و بروزرسانی محتوا و بهینه سازی مجدد آن
بهینه سازی مجدد محتوا شاید ساده و از نظر تئوری منطقی به نظر برسد اما در بیشتر موارد اجرایی نیست. زیرا تغییر کلمه کلیدی صفحه و بهینه سازی مجدد آن باعث تغییرات وسیعی در سئو محتوای آن صفحه می شود.
به عنوان مثال، حذف تمام پیوندهای داخلی با کلمه کلیدی کنیبالایز شده احتمالاً بر رتبه بندی صفحه برای کلمه کلیدی جدید نیز تأثیر می گذارد.
اقدامات لازم برای سئو سایت پس از رفع مشکل همخواری
همانگونه که در بخش های قبل توضیح دادیم رفع مشکل کنیبالیزیشن یکی از مشکلاتی است که اگر به درستی تشخیص داده نشده و برطرف نشود در فرایندهای سئو سایت تأثیرات منفی خواهد داشت.
هر چند استفاده از روش هایی مانند استفاده از تگ کنونیکال و نو ایندکس و یا ریدایرکت صفحات، می تواند این مشکل را برطرف کند، اما بهتر است برخی از اقدامات زیر را در جهت تقویت فرایندهای سئو سایت نیز انجام دهید.
بروز رسانی سازی محتوا: پس از آنکه اقدامات لازم برای مشکل کنیبالیزیشن صورت گرفت لازم است بروز رسانی محتواها انجام شود. اضافه کردن محتوا و تکمیل آن، اضافه کردن نمودارها، اینفوگرافیک ها و رسانه ها می تواند به غنی تر شدن محتوا کمک کند.
تقویت محتوا با استفاده از لینک سازی داخلی و خارجی: همانگونه که قبلا هم اشاره شد لینک سازی اصولی و درست می تواند این سیگنال را به الگوریتم های گوگل بدهد که محتوای اصلی که باید در نتایج گوگل رتبه بگیرد کدام است. همچنین فرایند لینک سازی باعث تقویت محتواها شده و رتبه آنها را بهبود می بخشد.
به اشتراک گذاشتن محتواها در شبکه های اجتماعی: سعی کنید پس از آپدیت و بروز رسانی محتوا لینک آن را در شبکه های مختلف به نمایش بگذارید. این کار باعث می شود تا محتوای شما از آن شبکه ها نیز ترافیک دریافت کند و این قضیه می تواند برای الگوریتم های گوگل مثبت تلقی شده و بر مهم بودن آن صفحه دلالت کند.
انجام تحقیقات کلمات کلیدی صحیح، بهترین راه برای جلوگیری از بوجود آمدن مشکل کنیبالایز است
انجام تحقیق کلمات کلیدی اولین و مهم ترین قدم برای اقدامات سئو سایت است. این فرایند باید به شکل اصولی و صحیح و به دور از حدسیات صورت گیرد.
زمانی که شما در فرآیند پیدا کردن کلمات، کلمه و عبارت کلیدی اصلی و فرعی هر صفحه را مشخص می کنید نیت جستجوی کلمه و صفحه لندینگ آن را هم مشخص می کنید. سپس بر اساس آن کلمات محتواها را تولید کرده و با این فرایند دیگر دچار خطای کنیبالیزیشن نمی شوید.
جمع بندی
مشکل همخواری و کنیبالیزیشن یکی از مشکلات رایج سئو و بهینه سازی سایت است که شاید کمتر به آن توجه می شود. همین مسأله می تواند باعث افت شدیدی در رتبه های سایت شده و کسب و کار را از اهداف خود دور کند.
اگر چه باید اعتراف کنیم که پیدا کردن و رفع مشکل همخواری کلمات کلیدی احتیاج به تخصص و تجربه بالایی دارد، ولی در این محتوا سعی کردیم روش های معمول و ساده تری را برای حل این مشکل ارائه کنیم.
البته همانگونه که در طول محتوا هم اشاره شد هر چه سایت از گستردگی بیشتری برخوردار باشد و محتواها و کلمات کلیدی زیادی را در خود جای داده باشد پیدا کردن این مشکل سخت خواهد شد که نیاز به بهره گیری از ابزارهای خاص و دانش و تجربه یک متخصص سئو خواهد بود.
از این که تا انتها همراه ما بودید از شما متشکریم و اگر سؤال بیشتری در خصوص این موضوع داشتید می توانید در قسمت کامنت ها آن را مطرح کنید تا با احترام پاسخگوی سؤالات شما باشیم.
