چرا به یک پلن دیجیتال مارکتینگ نیاز داریم و چگونه آن را ایجاد کنیم؟

بازاریابی دیجیتال امروزه فرصتی را در اختیار کسب و کارها قرار داده است تا از طریق کانال های آنلاین با مشتریان خود ارتباط برقرار کرده و برند خود را گسترش دهند. اما یک کسب و کار آنلاین زمانی موفق خواهد بود که اهداف کاملا واضحی از کسب و کار خود داشته و با تعیین استراتژی، مخاطبان هدف را به خرید کالا و خدمات خود ترغیب کند.

اما این استراتژی ها و اهداف برای رسیدن به موفقیت، به یک برنامه و پلن بازاریابی دیجیتال نیاز دارند. در واقع، شما برای موفقیت، باید یک پلن و برنامه دقیق و قابل اجرا طراحی کنید که بتواند مخاطبان شما را به مشتریان واقعی کسب و کارتان تبدیل کند.

اما مطابق برآوردهای صورت گرفته شده همه کسب‌ و کارها اهمیت ایجاد یک برنامه استراتژیک دیجیتال مارکتینگ را درک نمی کنند. این کسب و کارها بدون یک استراتژی مشخص روی به اقدامات بازاریابی آنلاین می آورند و با شکست مواجه می شوند.

با توجه به اهمیت این موضوع، سعی داریم در این محتوا مراحل ایجاد این برنامه را با ذکر نمونه برای شما ارائه دهیم.

پلن دیجیتال مارکتینگ چیست؟

پلن دیجیتال مارکتینگ، یک برنامه و استراتژی جامع است که نحوه استفاده هر کسب و کار را از کانال های آنلاین برای بازاریابی و تبلیغ محصولات و خدمات خود را مشخص می کند. بر خلاف روش های بازاریابی سنتی، این برنامه  استراتژیک بر شناسایی مخاطبان هدف و ارتباط با مشتریان از طریق پلتفرم ها و کانال های آنلاین تمرکز دارد.

برنامه بازاریابی دیجیتال ضمن بهینه کردن اقدامات و تلاش‌ها و بودجه ای که برای بازاریابی در نظر گرفته اید تمرکز استراتژیک برای کسب و کار شما ایجاد می کند. پلن بازاریابی دیجیتال همچنین به عنوان یک نقشه راهی است که به شما این امکان را می دهد تا با آگاهی از نقاط قوت و ضعف خود نسبت به بهبود و اصلاح روش ها اقدام کنید.

نکته مهمی که در طراحی این برنامه حائز اهمیت است این است که صرفا تهیه یک برنامه، به تنهایی نمی تواند رسیدن به نتایجی را که ما به دنبال آن هستیم تضمین کند. برای اینکه این برنامه مؤثر عمل کند باید تمام اطلاعات یک کسب و کار آنلاین را به عنوان ورودی های برنامه داشته باشد. در واقع یک پلن بازاریابی خوب همیشه به تحقیقات اولیه ای متکی است که به شما این امکان را می دهد که تا شرایط بازار را سنجش کرده و به دنبال پاسخ ها به آنها است.

چرا به یک برنامه بازاریابی دیجیتال نیاز داریم؟

یک برنامه دیجیتال مارکتینگ به شما کمک می‌ کند تا مخاطبان هدف خود را جذب، متقاعد و آنها را تبدیل به مشتریان وفادار محصول یا خدمات خود کنید. این برنامه، استراتژی‌ها و اقدامات لازم را برای رسیدن به اهداف شرکت طراحی می کند.

پلن دیجیتال مارکتینگ همچنین اجرای صحیح کمپین‌های بازاریابی دیجیتال را دنبال می کند و اقدامات دیجیتال مارکتینگ را با اهداف کلی برند منطبق کرده به طوری که تمام اقدامات و بخش‌های شرکت در یک مسیر قدم بردارند.

برنامه بازاریابی دیجیتال مزایای دیگری نیز دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود.

• ارتباطات داخلی شرکت را بهبود بخشیده به طوری که تمام کارکنان بتوانند از برنامه بازاریابی به عنوان یک راهنما برای هماهنگی با یکدیگر استفاده کنند.
• به شکل مؤثری در هزنیه ها و منابع مالی و انسانی سازمان صرفه جویی می کند .
• ارتباط با مشتریان را بهبود می بخشد.
• با تجزیه و تحلیل رقبا و شناسایی نقاط ضعف و قوت آنها، سبب پیشی گرفتن از آنها می شوید.

مراحل نوشتن یک پلن دیجیتال مارکتینگ

 همانطور که گفتیم برای آغاز یک کسب و کار آنلاین نیاز به یک برنامه دیجیتال مارکتینگ و تدوین پلن داریم که می تواند به عنوان نقشه راه کسب و کار عمل کند. تدوین پلن دیجیتال مارکتینگ باید به گونه‌ای انجام شود که شامل تجزیه‌ و تحلیل عملکرد رقبا و طراحی استراتژی هایی باشد که به نیازهای مشتریان پاسخ دهد.

در این بخش مراحل نوشتن یک برنامه موفق بازاریابی دیجیتال را به صورت مرحله به مرحله توضیح می دهیم.

مرحله اول: تحلیل SWOT

اولین قدم در هر پلن دیجیتال مارکتینگ، انجام تحلیل SWOT برای کسب و کار است. این تحلیل مفید به شما کمک می‌کند تا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای شرکت و بازار و صنعت خود را شناسایی کنید. کسب و کار شما باید در بازار یا صنعتی که در آن فعالیت می کند شناخته شود. بر اساس این تحلیل همچنین تقاضاهای موجود، ظرفیت های بازار و تجزیه و تحلیل رقابتی انجام می شود.

بر طبق این تحلیل شما باید یک ممیزی داخلی نیز انجام دهید تا وضعیت فعلی بازاریابی دیجیتال کسب و کار خود را برآورد کنید. مثلا می توانید به این سؤالات پاسخ دهید که آیا وبسایت شما مشتری محور است؟ تجربه کاربری خوبی دارد؟ آیا محتوای وبلاگ خود را به صورت منظم به روزرسانی می کنید؟ حضور شما در شبکه ‌های اجتماعی چگونه است؟

مرحله ۲: تعیین اهداف (SMART) بازاریابی دیجیتال

پس از اینکه در اولین قدم نقاط قوت و جایگاه خود را در بازار درک کردید، حالا وقت آن رسیده است که اهداف خود را از اقدامات بازاریابی دیجیتال تعیین کنید. اهدافی که شما در این مرحله تعیین می کنید به عنوان مقصد برنامه ها و استراتژی های شما هستند و تمام اقدامات را هدایت می کنند. نکته مهمی که در این مرحله از تدوین پلن دیجیتال مارکتینگ نباید فراموش شود استفاده از چهارچوب اهداف SMART  است.

اهداف شما باید مشخص، قابل اندازه‌گیری، قابل دسترسی، مرتبط و در یک محدوده زمانی  تعیین شود تا موفق شوید. مثلا یک نمونه از اهداف SMART این است که “من می‌خواهم ظرف سه ماه، هر ماه به ۲۰۰۰۰ ترافیک ارگانیک برای سایت خود ایجاد کنم و برای دستیابی به این هدف، اقدامات الف و ب را انجام خواهم داد.”

یکی دیگر از اقداماتی که در این مرحله انجام می شود تعیین شاخص‌های کلیدی عملکردی برای کمپین های دیجیتال مارکتینگ است. مثلا نرخ کلیک (CTR)، نرخ تعامل و غیره در این مرحله تعریف می شوند.

مرحله ۳: تعریف استراتژی های  بازاریابی دیجیتال

پس از تعیین اهداف تجاری خود، وقت آن است که به چگونگی دستیابی به آنها فکر کنید.

استراتژی دیجیتال مارکتینگ مجموعه‌ اقداماتی است که کمک می‌کند به اهداف کسب و کار آنلاین خود دست پیدا کنید. به صورت ساده تر، استراتژی یک برنامه‌ عملیاتی برای رسیدن به یک یا چند هدف از پیش تعیین شده است. به طور مثال، هدف اصلی شما افزایش فروش سایت به میزان ۲۵ درصد در یک سال است که باید یک استراتژی برای رسیدن به آن تعیین کنید.

تعیین پرسونای مخاطب

 شخصی سازی کمپین ها در بازاریابی دیجیتال اهمیت فوق العاده دارد. از این جهت، توصیه می شود هنگام تعریف استراتژی های خود عواملی نظیر بخش بندی مخاطبان هدف را در نظر بگیرید.  شما باید بدانید می خواهید به چه گروهی از مخاطبان بپردازید و سلیقه‌ها، نیازها یا ترجیحات آنها و نحوه برآورده کردن انتظارات آنها را باید در نظر بگیرید.

جایگاه یابی

به بیان خیلی ساده، جایگاه یابی در بازاریابی دیجیتال یک فرآیند استراتژیک است که شامل ایجاد هویت یا تصویر یک کسب و کار دیجیتال یا محصول در ذهن مشتریان هدف می شود. برای تثبیت یک جایگاه خوب در ذهن مخاطب، در مورد ارزش های پیشنهادی کسب و کار خود شفاف باشید و این ارزش ها را به وضوح در کانال ها و رسانه های آنلاین خود بیان کنید. مثلا به این سؤال پاسخ دهید که چرا مخاطب باید شما را انتخاب کند و نه رقیب شما را؟   

استراتژی های تولید محتوا

محتوا یکی از پایه های هر کسب و کار آنلاین است. هر کدام از کانال های بازاریابی دیجیتال نیاز به یک استراتژی و برنامه منظم برای تولید محتوا دارد. در واقع، هدف از تولید، توزیع و مدیریت محتوا جذب مخاطبان هدفی است که به دنبال رفع نیازهای خود از طریق کسب و کار و برند شما هستند. تولید محتوای با کیفیت به شما کمک می کند تا بازدید کننده را به مخاطب و مشتری تبدیل کنید.

یک پلن دیجیتال مارکتینگ موفق باید برای هر کانال، یک استراتژی محتوایی خاص را به عنوان بازاریابی محتوا داشته باشد. استراتژی محتوا باید مخاطبان هدف کسب وکار را در هر کانال به شکل جداگانه ای در نظر بگیرد.

برای طراحی یک استراتژی محتوایی موفق باید به فاکتورهای زیر نیز توجه کنید:

تحقیق کلمات کلیدی: فرایند تحقیق کلمات کلیدی شامل شناسایی بهترین و مناسب ترین کلمات مرتبط با هر کسب و کار است. اگر به دنبال این هستید که کاربران هدف، شما را در موتورهای جستجو پیدا کنند و برای رفع نیازهای خود کسب و کار شما را انتخاب کنند این بخش را جدی بگیرید.  

تقویم محتوایی: تقویم محتوا روشی برای برنامه ریزی و سازماندهی محتواها و مطالب است. این تقویم باید برای همه کانال ها و رسانه ها ایجاد شود. به عنوان مثال تقویم محتوایی رسانه های اجتماعی همه محتواهای قابل انتشار در تمام شبکه های اجتماعی (توییتر، فیسبوک، اینستاگرام، تلگرام و…) را در بر می گیرد.

تقویم محتوایی برنامه تولید محتوا را منطقی کرده و به شما امکان می دهد بلندمدت فکر کنید و منابع خود را در این زمینه بهینه کنید. نکته ای که نباید در این قسمت فراموش کنید این است که هنگام ایجاد یک تقویم محتوایی، باید تاریخ انتشار، نام نویسنده، موضوع محتوا، کلید واژه ها، لینک سازی ها و موارد دیگر را درج کنید.

ارسال محتوا در شبکه های اجتماعی: تولید محتوا و عدم ارسال آن در رسانه‌های اجتماعی یک اشتباه بزرگ است. توصیه می شود هر محتوایی را که در سایت و وبلاگ منتشر می کنید آن را در رسانه ‌های خود مانند تلگرام، لینکدین و یا فیسبوک به اشتراک بگذارید. البته فراموش نکنید که هر شبکه اجتماعی و پلتفرمی باید با استراتژی‌های ما همخوانی داشته باشد تا نتایج مطلوب و مورد انتظار خود را از آن دریافت کنیم.

مرحله ۴: اجرای استراتژی ها  

بسته به اهداف کسب و کار شما در فرایندهای بازاریابی دیجیتال (جذب مخاطب، تبدیل، افزایش فروش و غیره)، پس از تبیین استراتژی ها، وقت آن است که شروع به اجرای آنها کنید. چه اینکه اهداف شما اجرای کمپین های بازاریابی ایمیلی، بازاریابی در شبکه ‌های اجتماعی، سئو و بهینه سازی سایت باشد و یا استراتژی های هزینه تبلیغات به ازای هر کلیک را در نظر داشته باشید قالب های زیادی وجود دارد که می توانید برای جذب مخاطب از آنها استفاده کنید.

در این مرحله باید جدول زمانی مشخصی برای اجرای هر کدام از استراتژی ها تعریف کنید. در این جداول باید نحوه کار عوامل اجرایی (مثل تیم تولید محتوا) و همینطور بودجه و زمان دستیابی به نتایج را در نظر بگیرید.

هر پلن دیجیتال مارکتینگ نیاز به فرآیند ارزیابی مشخصی به همراه مجموعه ای از شاخص های ارزیابی عملکرد دارد. در نتیجه با استناد به اهدافی که در مرحله دوم مشخص کردید، باید برای هر استراتژی چند شاخص قابل اندازه گیری مشخص کنید.

دلایل شکست یک پلن دیجیتال مارکتینگ

طراحی یک پلن دیجیتال مارکتینگ نیازمند شناخت دقیق بازار و صنعت، رفتار شناسی مخاطب هدف، شناخت کانال‌ های بازاریابی آنلاین و روش‌های اجرای استراتژی ها است. اگر کسب و کارها آشنایی کافی با این موصوعات را داشته باشند و یا از خدمات مشاورین متخصص در این حوزه استفاده کنند می توانند یک پلن دیجیتال مارکتینگ حرفه ای طراحی کنند که مطابق با اهداف آنها باشد. در غیر اینصورت طرح آنها با شکست مواجه می شود. در این قسمت به برخی از دلایل شکست یک برنامه بازاریابی دیجیتال می پردازیم.

هدف گذاری نامشخص و اشتباه

بسیاری از کسب ‌و کارها بدون تعیین اهداف SMART که به آنها اشاره شد وارد فضای آنلاین می‌شوند. اگر اهداف شما مشخص و واضح و دارای زمان بندی نباشد (به طور مثال “می خواهیم فروش سایت را افزایش دهیم”)، نمی توانید عملکردهای  خود را پس از اجرای استراتژی ها ارزیابی کنید و اقدامات اصلاحی مورد نیاز را انجام دهید.

عدم شناخت دقیق مخاطب هدف

اگر چه فرایند شناخت مخاطب هدف و نیازهای او فرایندی علمی است و باید توسط کارشناسان خبره صورت گیرد اما درک صحیح پرسونای مشتریان و پروسه تحقیقات بازار به شما کمک می کند استراتژی های خود را برای مخاطبانی شخصی سازی کنید که واقعا به محصولات و خدمات شما نیاز دارند.

استفاده از استراتژی های اشتباه یکی از دلایل شکست پلن دیجیتال مارکتینگ است.

فرایندها و استراتژی دیجیتال مارکتینگ با توجه به وضعیت هر کسب و کار و بر اساس اهداف و مخاطبان آن تعیین می شود. این استراتژی ها باید دائما به روز رسانی شده و روش‌هایی که در طول زمان کارایی خود را از دست می دهند به روز رسانی شوند. مثلا تبلیغات پولی ممکن است برای یک کسب و کار در مقاطعی از زمان جوابگو باشد ولی اقدامات سئو سایت یک روش پایدار و در طول زمان، موفق است.

عدم توجه به هزینه های استراتژی ها با توجه به بودجه محدود

بسیاری از کسب و کارها با توجه به بودجه ای محدودی که در اختیار دارند استراتژی های مطلوب و بهینه را انتخاب نمی کنند. در نتیجه اقدامات آنها با شکست مواجه می شود.

عدم استفاده از ابزارهای تحلیلی برای بررسی داده ها

کسب و کارهای آنلاین به طور معمول اصلا نحوه استفاده از ابزارهای تحلیلی مانند Google Analytics، Search Console، Ahrefs یا SEMrush را درک نکرده اند. لازم است بدانید این ابزارها به شما کمک می کنند استراتژی های بدون بازده را متوقف کنید و یا آنها را بهینه سازی کنید.

نداشتن گروه متخصص در حوزه بازاریابی دیجیتال

دیجیتال مارکتینگ امروزه به یک حوزه تخصصی تبدیل شده است که باید توسط کارشناسان خبره اداره شود. این حوزه شامل تولید محتوا، تبلیغات، سئو، مدیریت شبکه‌های اجتماعی و آنالیز داده‌های عملکردی است که بسیار تخصصی و علمی است. اگر کسب و کار شما یک تیم متخصص نداشته باشد یا از خدمات مشاوره استفاده نکنید، قطعا با شکست مواجه می شوید.