کاربران امروزی به دنبال خلاقانه ترین و بهترین سایت ها برای دریافت اطلاعات و رفع نیازهای خود هستند. به همین جهت است که طی سال های اخیر توجه جدی به بحث طراحی رابط کاربری (UI) طراحان سایت را وادار کرده است به دنبال خلق بهترین و جذاب ترین طراحی رابط کاربری باشند.
شاید برای خیلی از شما که آشنایی چندانی با اصول طراحی سایت ندارید این سؤال مطرح شده که اساسا طراحی رابط کاربری چیست و چه نقشی را در طراحی سایت ایفا می کند؟
در این محتوا سعی داریم به تمام سؤالات پیرامون رابط کاربری و اهمیت آن در طراحی سایت و همچنین آموزش نکات کلیدی در طراحی یک رابط کاربری جذاب و مورد خواست کاربر بپردازیم.
رابط کاربری (UI) در حقیقت به عنوان واسط یا ابزار تعامل کاربران با سیستم یا سایت تعریف می‌شود. مطابق این تعریف هر عنصری که شما به عنوان کاربر با آن تعامل داشته باشید، بخشی از رابط کاربری است. طراحی ظاهری منوها، دکمه‌ها و مواردی از این دست از اجزای رابط کاربری اند.
رابط کاربری مفاهیمی از طراحی تعاملی، طراحی بصری و معماری اطلاعات را گرد هم می آورد. انجام این کار به تکمیل طراحی سایت، کارایی آن و رضایت کاربران کمک می کند.
همانطور که اشاره کردیم امروزه تعامل هر مخاطب با سایت بیشتر تحت تأثیر عناصر رابطه کاربری قرار می گیرد، بنابراین عناصر مور دنظر باید طوری طراحی شوند که به راحتی و با بهترین جذابیت تعامل میان کاربر و سایت را برقرار کند.
قابل ذکر است که رابطه کاربری فقط در طراحی سایت نقش ندارد. اپلیکیشن ها، نرم افزارهای کامپیوتری و بازیهای رایانه ای همه و همه از رابط کاربری در طراحی خود استفاده می کنند. اما منظور ما در این محتوا رابط کاربری در بحث طراحی سایت است.
اگر چه UI و UX شباهت هایی با هم دارند و به عنوان مکمل هم در طراحی قرار می گیرند ولی تفاوت های مهمی بین این دو موضوع وجود دارد. عناصر رابط کاربری با یک طراحی منحصر به فرد تلاش می‌کنند کاربر به سادگی با سایت تعامل برقرار کند. در تجربه کاربری باید کاری کنید که تجربه کار با سایت برای مخاطب لذت بخش و به یاد ماندنی شود.
تفاوت دیگر در تجربه کاربری با رابط کاربری این است که تجربه کاربری را می توان در طراحی هر محصولی استفاده کرد، اما رابط کاربری یا UI تنها در محصولات دیجیتالی استفاده می شود.
توسعه تجربه کاربری می تواند موارد زیر را در بر گیرد
- پیاده کردن محصول با توجه به اهداف آن
- همکاری با طراحان UI
- آنالیز و تحلیل تمامی داده ها در مورد محصول
- ساخت وایرفریم، ساخت پروتوتایپ
فرآیند طراحی رابط کاربری در مراحل بعد از توسعه محصول و پس از انجام تحقیقات گسترده توسط تیمی از طراحان، توسعه دهندگان و مدیر محصول اتفاق می افتد. با این تعریف، طراحی UI بر اساس آنچه که فرآیند طراحی UX تعریف کرده است، ایجاد می‌شود و سبک‌ها و تعاملات مناسب را برای ایجاد یک تجربه کاربری ایده‌آل اضافه می‌کند.
برخی از تمایزات مهم در جدول زیر اشاره شده است.
تمرکز بر طراحی تعاملی در عناصر بصری یک وب سایت دارد و به دنبال اطمینان از این است که عناصر فوق از نظر بصری جذاب و بدون زحمت برای استفاده کاربر طراحی شده است.
بر رضایت کاربر برای استفاده از سایت و ارائه یک مسیر ساده واضح برای دسترسی به تمامی اطلاعات تمرکز دارد.
اجزاء وعناصر مختلف در روابط کاربری، ابزارهای تعاملی کاربران با سایت ها و یا اپلیکیشن ها هستند. تمامی دکمه ها، منوی سایت، فرم ها و موارد اینچنینی از اجزای رابط کاربری هستند. اجزای رابط کاربری در یک تقسیم بندی کلی به چهار دسته زیر تقسیم می شوند.
- عناصر ناوبری: اجزاء و عناصر ناوبری به کاربران کمک می کند تا در سایت ها و اپ های مختلف به راحتی حرکت کرده و جابجا شوند. نوارهای اسلاید، دکمه اسکرول و منوها نمونه هایی از عناصر ناوبری هستند.
- کنترل داده های ورودی: عناصری در صفحات سایت هستند که به کار کمک می کند اطلاعات لازم خود را وارد کند. تمام چک باکس ها و فرم های متنی نمونه هایی از کنترل داده های ورودی هستند.
- اجزا و عناصر اطلاعات دهنده: عناصر اطلاعات دهنده برای انتقال اطلاعاتی به کاربر استفاده می شود. مثلا نوار درصد پیشرفتی که در برخی از سایت ها وجود دارد یک جزء اطلاعاتی است.
- ظروف یا مخزن ها: مخزن ها محتواها را در المان هایی که به راحتی باز و قابل مشاهده هستند سازماندهی می کنند. به طور مثال محتواهای آکاردئونی برای برای پنهان کردن محتوا و نمایش آن برای کاربر استفاده می شود.
طراحی رابط کاربری احتمالاً اولین وجه ظاهری است که هنگام استفاده از یک وب سایت با آن مواجه می شوید. طراحی رابط کاربری به معنای ایجاد ظاهر، تعامل مثبت، قابلیت استفاده، رفتار و احساس از عناصر و المان ها است. طراحی UI می تواند مشخص کند که آیا کاربران تجربه مثبتی با یک سایت یا اپلیکیشن دارند یا خیر. بنابراین برای هر طراح و توسعه دهنده وب ضروری است که با بهترین شیوه های طراحی UI آشنا بوده و در طراحی از آنها استفاده کند.
طراح رابط کاربری با دانش و خلاقیتی که در این حوزه دارد مشخص می کند المان‌های مختلف کجای صفحه قرار بگیرند، پیام های هشدار یا اسلایدها کجا و چطور به کاربر نشان داده شود، شکل ظاهری منوها و دکمه ها به چه صورت باشد تا کاربران بهترین تعامل را با آنها داشته باشند.
اما بعد از تعریف طراحی رابط کاربری سؤالی که پیش می آید این است که اهمیت طراحی رابط کاربری در چیست؟ اصولا طراحی رابط کاربری اصولی باعث می شود تا تعامل کاربران با سایت آسانتر، کارآمد تر و لذت بخش تر باشد. این موارد کمک می کند تا یک کاربران سایت را به عنوان یک سایت حرفه ای و جذاب بشناسند و از این رو موتورهای جستجوی گوگل نیز که به دنبال ارائه بهترین ها به کاربران هستند نیز سایت شما را در نتایج برتر قرار دهند.
انواع مختلفی از طراحی UI وجود دارد. جدول زیر تعدادی از محبوب ترین و شناخته شده ترین ها را گردآوری می کند.
انواع دیگری از طراحی UI شامل رابط کاربری صفحات لمسی و رابط کاربری مبتنی بر فرم است. رابط های کاربری صفحات لمسی، رابط کاربری گرافیکی هستند که به جای ماوس یا قلم، از فناوری صفحه لمسی استفاده می کنند. رابط های کاربری مبتنی بر فرم از جعبه های متنی، چک باکس ها و سایر اجزای اطلاعاتی استفاده می کنند. آنها در پر کردن فرم های الکترونیکی به کاربر کمک می کنند.
طراحی گرافیکی
طراحی گرافیکی شامل تمام المان‌های بصری مانند عکس‌های با کیفیت، تصاویر متحرک، ویدئوها و… هستند که وقت با متون و نوشته ها شوند ظاهر گرافیکی خاصی را به سایت می دهند. طراحی گرافیکی خلاقانه می تواند تمام امتیازات شما در مقایسه با رقبا را به نمایش بگذارد.
رنگ بندی ها و هویت بصری
بکارگیری علم روانشناسی در استفاده به موقع از رنگ‌ها و ایجاد یک هویت بصری کاربر پسند و جذاب نکات مهمی است که در این بخش از رابط کاربری اهمیت دارد. هویت بصری توسط کاربر قابل لمس است و می تواند موجب جلب احساسات وی شود. برای موفقیت در این زمینه باید در جای مناسب و هدفمند از رنگ‌ها و عناصر بصری استفاده کنید تا بتوانید تعامل بیشتری با کاربر داشته باشید.
تایپوگرافی
نوشته‌های محتواها و فونت آنها یکی از مهمترین بخش‌های طراحی رابط کاربری هستند. تاپیوگرافی ارتباط بصری نوشتار است. انتخاب درست حروف و فونت مناسب عامل متمایز کننده و تشخص بخشی به برند شماست. البته قابل ذکر است که تاپیوگرافی فقط به فونت ها محدود نمی شود و موارد دیگری از جمله خطوط، حواشی، پاراگراف ها و علایم را نیز در بر می گیرد.
یک طراح رابط کاربری حرفه ای باید از تمام جنبه های روانشناسی و بصری آگاه بوده و توانایی ارائه یک معماری زیبا و تعاملی را داشته باشد. سازگاری و ارتباط با بخش های دیگری طراحی از مهارت های دیگر برای یک طراح رابط کاربری است.
اگر بخواهیم طراح رابط کاربری را با جزئیات و مسئولیت های او بشناسیم باید اشاره کنیم طراح رابط کاربری طراحی بخش هایی همچون رنگ ها، فوت، تایپوگرافی، تصاویر، فاصله گذاری ها، منوها و تمام المان ها و اجزای طراحی بصری را بر عهده دارند. البته ضروری است ذکر کنیم که زیبایی، رنگ بندی و المان‌های بصری در گذشته بیشتر برعهده گرافیست بوده است و برای عدم تداخل در وظایف و شرح کار، وظیفه طراح رابط کاربری خواهد بود.
طراحان رابط کاربری در حال حاضر به ابزارهای طراحی متنوع و گسترده ای دسترسی دارند. ده ها نرم افزار و برنامه گرافیکی به طراحان اجازه می‌دهد که از بهترین شیوه های طراحی رابط کاربری استفاده کرده و در خلق بهترین المان ها برای کاربران، اختیار عمل داشته باشند. در زیر بهترین نرم افزارهای طراحی رابط کاربری برای استفاده شما معرفی شده اند.
ابزارهای طراحی پیشرفته، طرح‌بندی خودکار، سبک‌ها، افزونه‌ها و ابزارک‌ها، واردات طرح، نمونه‌های اولیه تعاملی
سبک خودکار، از فرمت های گرافیکی جدید، اتوماسیون وظایف، صفحات تکراری و گسترش پشتیبانی می کند
بررسی املای داخلی، پشتیبانی از رنگ، نمادها، سبک‌ها، متغیرهای رنگ، آزمایش نمونه اولیه مرورگر، افزونه‌ها، صادرات چند مقیاسی
ادغام های شخص ثالث، نمونه سازی سریع، قابلیت های همکاری، نمونه های اولیه نامحدود و مشخصات طراحی
مؤلفه‌ها و نمادهای رابط کاربری، کشیدن و رها کردن، تبدیل فایل‌ها به PNG. یا PDF.، میانبرهای صفحه کلید، نمادهای قابل استفاده مجدد
بهترین روش ها برای طراحی یک رابط کاربری از شناخت کاربران ناشی می شود. درک اهداف، ترجیحات و تمایلات آنها می توانید در طراحی عالی برای رابط کاربری به شما کمک کند. هنگامی که مخاطبان کسب و کار خود را به طور کامل شناختید، در طراحی رابط کاربری خود موارد زیر را در نظر بگیرید.
سادگی در طراحی رابط کابری یکی از اصلی ترین کارهایی است که می توانید انجام دهید. رابط کاربری عالی باید ساده باشد و کاربران باید بتوانند در یک سایت، براحتی آنچه را می خواهند بیابند، بدون اینکه با چالشی مواجه شوند یا توسط المان های مختلف صفحات سردرگم شوند.
سعی کنید رابط کاربری را تا جای ممکن ساده نگه دارید. بهترین رابط ها تقریباً برای کاربر نامرئی هستند. این رابط های کاربری از عناصر غیر ضروری اجتناب می کنند ولی نیازهای مخاطب را به وضوح برطرف می کنند.
در طراحی رابط کاربری و انتخاب رنگ، فونت، تصاویر، دکمه ها و فرم ها همیشه یکپارچگی را حفظ کرده و این عناصر را ساده و سر راست و استاندارد طراحی کنید. استفاده از یک طیف رنگی ثابت، فونت استاندارد، منو ناوبری ساده و حفظ همه آنها در حالت سادگی و یکپارچگی مهم ترین نکته ای هست که باید در طراحی سایت رعایت کنید.
طراحی گیج کننده، المان هایی با تعداد لینک زیاد و غیر استاندارد، می تواند کاربران را خسته کرده و آنها را به ترک سریع سایت وادار کند. در این بین، کلیدهای میانبر نقشی مهمی در ایجاد یک رابطه کاربری موفق دارند. هرچقدر هم که سایت شما ساده و استاندارد طراحی شده باشد، داشتن کلیدهای میانبر می تواند کاربر را راحت تر و سریع تر به اهداف خود برساند.
با پیش‌بینی دقیق اهدافی که کاربران ممکن است به سایت شما مراجعه کنند، می‌توانید پیش‌فرض‌هایی ایجاد کنید که اقدامات زیاد کاربر را کاهش دهد. مثلا در طراحی فرم ها فیلدهای اهیمت دار برای پر کردن کاربر نگه دارید و بقیه موارد را تا حد ممکن حذف کنید.
آزادی عمل در انتخاب ها، کاربران را بیشتر به محیط سایت وابسته می کند. بهتر است در طراحی رابط کاربری المان ها را به شکلی طراحی کنید که کاربر احساس کند بر اوضاع مسلط است و حق انتخاب به او داده شده است.
طراحی رابط کاربری تعاملی به این شکل است که یک مخاطب غیرفعال را به یک کاربر فعال و پویا تبدیل کند. در این شکل از طراحی به جای آنکه مطالب فقط برای خواندن مخاطب ارائه شود، سعی می شود طراحی ها کاربر را وادار به ارائه اطلاعات و تعامل بیشتر با المان‌های تشویق کند.
برای دستیابی به چنین مدلی از طراحی سایت، در نظر گرفتن تمام نیازهای مخاطب هنگام طراحی است. بدین صورت، المان‌ها و عناصر به شکلی طراحی خواهد شد که به برطرف کردن نیازهای بیشتری از کاربران کمک کنند.
در طراحی رابط کاربری نحوه استفاده از تایپ فیس را به دقت در نظر بگیرید. اندازه ها، فونت ها و چیدمان متن های مختلف به افزایش قابلیت اسکن کردن، خوانایی بهتر کاربران و خوانایی افراد مشکل دار کمک می کند. همیشه باید اطمینان حاصل کنید که سیستم با آنچه طراحی می کنید ارتباط برقرار می کند.
همچنین قرار دادن دقیق آیتم ها می تواند به جلب توجه برای اطلاعات مهم کمک کند و همچنین به اسکن و خوانایی بهتر هم کمک می کند. به صورت استراتژیک از رنگ و بافت استفاده کنید. شما می توانید با استفاده از رنگ، نور، کنتراست و بافت توجه خود را به سمت اقلام یا تغییر جهت دهید.
فرآیند طراحی رابط کاربری (UI) بواسطه نگاه ویژه ای که به کاربران دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. این طراحی با زنده نگه داشتن عناصر مهم در هر صفحه از بقیه متمایز است.
در این راهنمای آموزشی، فرآیند طراحی رابط کاربری، ارتباط آن با تجربه کاربری (UX) و چگونگی پیاده سازی آن را بررسی کردیم.
نکته مهمی که باید در انتها اشاره کنیم این است که سعی کنید در طراحی رابط کاربری ذینفعان یا کاربران را در هر مرحله از فرآیند طراحی درگیر کنید. به عبارتی اطمینان حاصل کنید که یک رابطه دو طرفه بین تیم طراحی و کاربران وجود دارد تا هر دو بتوانند در مورد طراحی های انجام شده اظهار نظر کنند. سپس بازخوردهای دریافتی را برای انجام اصلاحات در مراحل بعدی فرآیند طراحی اجرا کنید.
